ایمپلنت دندان در بیماران دیابتی

دیابت یکی از مهمترین مشکلات بهداشتی مزمن در سراسر جهان است و شیوع آن به طور چشمگیری در حال افزایش است. بیماری دیابت با افزایش غیر طبیعی غلظت گلوکز خون شناخته می شود که نهایتا منجر به عوارضی از قبیل حساسیت به عفونت و تاخیر در ترمیم زخم می شود. از آنجا که این عوارض ممکن است بر روند بهبودی درمان ایمپلنت دندان نیز تأثیر بگذارد، در دهه 1970 میلادی، بیماران دیابتی را از انجام عمل ایمپلنت منع می کردند.

اما طی دهه های گذشته، این محدودیت به عنوان یک منع مطلق برداشته شده و انجام ایمپلنت منوط به ثبات سطح قند خون شده است. بنابراین، امروزه ایمپلنت دندان در بیماران دیابتی نیز در سطح گسترده ای صورت می گیرد. مقاله حاضر به بررسی ایمپلنت دندان در بیماران دیابتی، مشکلات سر راه و بایدها و نبایدهای آن پرداخته است.

به یمن وجود فناوری های جدید، امروزه ایمپلنت دندان در بیماران دیابتی نیز در سطح گسترده ای صورت می گیرد

چرا احتمال نارسایی ایمپلنت دندان در بیماران دیابتی بیشتر است؟

بیماران دیابتی به دلایل زیر در معرض خطر بیشتری برای نارسایی ایمپلنت قرار دارند:

• زمان بهبودی زخم در آنها طولانی تر است
• بیش از سایرین مستعد عفونت ها، از جمله عفونت لثه هستند. عفونت لثه در اطراف محل ایمپلنت می تواند باعث نارسایی آن شود و یا منجر به عوارض دیگری گردد.
• دیابت می تواند روند استخوان سازی (osseointegration) در اطراف پایه ایمپلنت را تحت تأثیر قرار دهد. این فرایند که در محکم نگه داشتن ایمپلنت درون استخوان فک بسیار اهمیت دارد، در بیماران دیابتی ممکن است بیشتر از حد معمول طول بکشد و گاهی نیز اصلا اتفاق نمی افتد.
• خشکی دهان که در دیابت شایع است از عوامل موثر در بیماری لثه و پوسیدگی دندان است و هر دو بر موفقیت ایمپلنت اثر منفی دارند.

عوامل موثر بر موفقیت ایمپلنت دندان در بیماران دیابتی

اگرچه بیماران دیابتی بیشتر در معرض نارسایی ایمپلنت دندان قرار دارند، اما این به معنای محرومیت مطلق آنها از درمان ایمپلنت نیست. توجه به موارد زیر شانس موفقیت ایمپلنت دندان در بیماران دیابتی را افزایش می دهد:

کنترل قند خون

اگرچه روند بهبود ایمپلنت دندان در بیماران دیابتی کند است، ولی در دیابت کنترل نشده به مراتب سخت تر و طولانی تر است. از این رو، نخستین و مهم ترین کاری که باید انجام شود، کنترل قند خون است. بر اساس نتایج تحقیقاتی که تاکنون انجام شده، اگر دیابت به خوبی کنترل شود، ایمپلنت دندان در بیماران دیابتی بی خطر، و احتمال بروز عوارض آن هم مشابه با بیماران سالم است. اما در بیمارانی که قند خون آنها کنترل شده نیست، خطر عفونت و نارسایی ایمپلنت بیش از سایرین است. به بیماران دیابتی توصیه می شود با رعایت رژیم غذایی متعادل، ورزش و مصرف منظم دارو، بیماری خود را تحت کنترل درآورند و سپس جهت انجام کاشت موفقیت آمیز دندان اقدام کنند.

پیروی از یک برنامه منظم بهداشت دهان و دندان

شانس ابتلا به مشکلات دهان و دندان، شامل بیماری لثه، پوسیدگی دندان و خشکی دهان، در افراد دیابتی بیشتر است. وجود این موارد احتمال نارسایی ایمپلنت دندان را در بیماران دیابتی افزایش می دهد. بنابراین، روزی دو بار مسواک زدن، و نخ کشیدن منظم روزانه، برای سالم نگه داشتن دهان اهمیت زیادی دارد.

درمان بیماری های لثه

بیماری لثه در افراد دیابتی شایع تر است. بسیار مهم است که افراد دیابتی قبل از جدی شدن آن، برای معالجه به دندانپزشک مراجعه کنند و شانس قبولی درمان ایمپلنت دندان را افزایش دهند.

مراجعه منظم به دندانپزشک

انجام معاینات منظم دندانپزشکی برای همه مهم است، ولی در بیماران دیابتی که مستعد مشکلات دهان و دندان هستند از اهمیت بیشتری برخوردار است. لازم به ذکر است که ایمپلنت دندان فقط در دهان سالم انجام می گیرد.

تصمیم‌گیری برای ایمپلنت دندان در بیماران دیابتی

بر اساس آنچه گفته شد می توان گفت که درمان ایمپلنت دندان در بیماران دیابتی به تشخیص توانایی های بیمار توسط دندانپزشک دارد. نشانه این تواناییها کنترل قند خون، سالم بودن دهان و عدم وجود بیماری های لثه و دندان است. سایر عواملی که می توانند در این تصمیم گیری تأثیر بگذارند مصرف سیگار، میزان مصرف الکل و سطح آمادگی جسمانی بیمار است.

مزایای ایمپلنت دندان برای بیماران دیابتی

• ایمپلنت ها التهاب، تحریک، حساسیت لثه، زخم، و عفونت هایی را که معمولا در دندان های مصنوعی یا دندان های آسیب دیده شایع هستند، ندارند.
• رژیم غذایی افراد دیابتی حاوی مقدار زیادی غذاهای تازه و کامل، میوه جات و سبزیجات پر فیبر است که خوردن آنها نیاز به وجود دندان قوی و محکم دارد، کاری که از عهده دندان های مصنوعی برنمی آید. اما ایمپلنت در استخوان فک جوش می خورد و به اندازه کافی محکم است.
• تحریک و ناراحتی ناشی از دندان های مصنوعی باعث کمتر خوردن، یا خوردن غذاهای نامناسب در افراد دیابتی می شود و بر کنترل سطح قند خون اثر جدی می گذارد. اما عملکرد ایمپلنت دندان شبیه دندان طبیعی است و مشکلی ایجاد نمی کند.

ایمپلنت دندان در بیماران دیابتی مانند دندان طبیعی عمل می کند و امکان جویدن غذاهای مفید و سفت را فراهم می کند

انتخاب روش مناسب ایمپلنت دندان در بیماران دیابتی

در حال حاضر چهار روش متداول زیر برای انجام ایمپلنت دندان وجود دارد. بهتر است افراد دیابتی قبل از انتخاب روش، جهت کسب نتایج حداکثری با دندانپزشک مشورت کنند.

ایمپلنت دندان با تکنیک همه روی چهار (All on Four)

این یکی از محبوب ترین روش های ایمپلنت دندان است که در آن میتوان همه دندان ها را فقط روی چهار عدد پایه ایمپلنت کار گذاشت. با این کار پشتیبانی از استخوان موجود به حداکثر می رسد و نیازی به پیوند استخوان وجود ندارد. اگر لازم باشد یک فرد دیابتی حتی تمام دندان های بالا و پایین خود را عوض کند، این یک گزینه ایده آل ، و آسیب آن حداقل است.

مینی ایمپلنت های دندانی (Mini Dental Implants)

وقتی تنها یکی از دندان ها از دست رفته باشد، مینی ایمپلنت دندان میتواند بهترین گزینه باشد. مینی ایمپلنت شباهت زیادی به ایمپلنت دندان دارد، اما از آن کوچکتر است. باید اضافه کنیم که این یک راه حل دائمی نیست و نیاز به تعمیر و تعویض مداوم دارد. این روش به بیماران دیابتی توصیه نمی شود زیرا ترمیم و تعویض مکرر می تواند لثه را بیشتر مستعد عفونت کند.

ایمپلنت تک دندان (Single Tooth Replacement)

این روش هم برای مواقعی به کار میرود که فقط یک دندان از دست رفته است. در آن غالبا از بریج استفاده می کنند که در کوتاه مدت خوب است، اما به مرور دندان های کناری را در معرض پوسیدگی قرار می دهد. این روش هم برای بیماران دیابتی مناسب نیست چون در نهایت باعث کار دندانپزشکی بیشتری می شود.

ایمپلنت به روش فرآیند یک روزه (One-Day Process)

در این روش کل فرایند تعویض را می توان در یک روز انجام داد. اما برای بیماران دیابتی ایده آل نیست زیرا این روش به زمان بیشتری برای بهبودی نیاز دارد.

ایمپلنت دندان با تکنیک همه روی چهار (All on Four)، این روش ایمپلنت برای بیماران دیابتی مناسب تر است

آیا هزینه ایمپلنت دندان در بیماران دیابتی گران تر است؟

دیابت و بیماری های لثه ناشی از آن به طور مستقیم بر هزینه های کاشت دندان تأثیر ندارند. اما هزینه کاشت دندان به تعداد آن بستگی دارد و اگر فردی بعلت بیماری دیابت دچار مشکلات شدید لثه شده و دندان های زیادی دست داده باشد، خواهی نخواهی باید هزینه بیشتری بپردازد. بنابراین بهتر است قبل از کاشت دندان در بیماران دیابتی، در اسرع وقت به مشکلات لثه آنها رسیدگی شود.